Strona główna

Mierzenie whisky: przewodnik po szklance

Whisky można zamawiać na wiele sposobów. W większości przypadków nie używamy jednak słowa „shot”. Mówimy o szklaneczkach. Czasami pada określenie snifter. Najpopularniejszym naczyniem w świecie whisky jest szklanka, po angielsku „dram”. 

Poniżej wyjaśniamy, co oznacza i skąd wzięło się to określenie. Dzięki temu, gdy następnym razem będziesz zamawiać The Glenlivet, zrobisz to w dobrym stylu.

A więc skąd pochodzi termin „dram”?

Słowo to wywodzi się od „drachmy”, jak w starożytnej Grecji nazywano monety lub skarby. W czasach rzymskich termin ten przekształcił się w łacińskie „dragma” lub „dragme”, oznaczające wagę monety, a następnie został przetłumaczony na język starofrancuski i staroangielski. 

W tym czasie zaczęto go stosować na wagę lekarstwa, stąd „drachma trucizny” w dramacie Szekspira “Romeo i Julia”: 

„Daj mi drachmę trucizny takiej, co by mogła po wszystkich żyłach rozejść się od razu”.

Romeo i Julia (tłum. Józef Paszkowski)

W pewnym momencie termin ten dotarł do Szkocji i zaczął być używany do odmierzania płynów. A ponieważ najpopularniejszym napojem była whisky, wkrótce popularnym wyrażeniem stało się „wee dram whisky” (szklaneczka whisky).

 

Ile płynu zawiera szklanka?

Chociaż terminy „szklanka” i „shot” są często używane zamiennie, nigdy nie zostały dokładnie określone.

Ilość whisky w szklance zależy od miejsca, w którym ją zamawiasz. Niektórzy barmani nalewają tyle, ile im się podoba, inni natomiast odmierzają trunek nieco bardziej precyzyjnie.

W Wielkiej Brytanii szklanka to zazwyczaj porcja 25 ml lub 35 ml. Ale jeśli zamówisz szklankę w Szkocji, prawdopodobnie otrzymasz większą „porcję barmańską”. W Irlandii standardowa szklanka ma pojemność 35,5 ml.

Za oceanem, w Stanach Zjednoczonych, dostaniesz jeszcze więcej. Standardowa szklanka („large jigger”) ma często pojemność 1,5 uncji, co odpowiada nieco ponad 44 ml.

Czym jest „wee dram”?

Urocze wyrażenie „wee dram” to szkocki termin używany po prostu na określenie pojedynczej porcji whisky, często zamiennie z określeniem „shot”. Zazwyczaj jest to około 25–35 mililitrów, chociaż w przypadku whisky „wee dram” to często całkiem spora porcja! Słowo „wee” to slangowe szkockie określenie oznaczające „mały” lub „niewielki”, więc prośba o „wee dram” oznacza po prostu małą porcję whisky. 

Czy „wee dram” to to samo co porcja whisky?

Porcja whisky to 25 ml, co odpowiada jednej jednostce alkoholu. Jest to standardowa miara obowiązująca w Wielkiej Brytanii w przypadku napojów wysokoprocentowych, więc zamówienie podwójnej porcji odpowiada około 50 ml i około 2 jednostkom alkoholu. 

Jednostka alkoholu to 10 ml czystego spirytusu. Ponieważ whisky nie składa się w 100% z alkoholu, liczba jednostek zależy od wartości ABV, czyli zawartości alkoholu wyrażonej w procentach objętościowych. Na przykład 25 ml whisky o zawartości alkoholu 40% stanowi jedną jednostkę, natomiast ta sama ilość whisky o zawartości alkoholu 48% odpowiada 1,2 jednostki. 

Tak więc mała szklanka lub standardowy shot whisky odpowiada zazwyczaj jednej jednostce, ale zależy to od typu trunku i szczodrości barmana, ponieważ niektóre puby i bary przeszły na miarki o pojemności 35 ml lub 50 ml.

Ile szklanek whisky znajduje się w butelce?

Liczba szklanek w butelce zależy od sposobu odmierzania. Standardowa butelka whisky w Wielkiej Brytanii ma pojemność 700 ml, więc zakładając, że szklanka mieści 25 ml, otrzymamy 28 szklanek. Jeśli zdecydujesz się na porcję 35 ml, uzyskasz 20 szklanek. W Stanach Zjednoczonych będzie to nieco więcej, ponieważ standardowe butelki mają pojemność 750 ml.

Jak zamówić szklankę whisky

Jak wiemy, nie ma ścisłych globalnych miar szklanki whisky, więc najlepiej zamówić „małą” lub „dużą”, aby otrzymać mniejszą lub większą porcję.

Zamawiając szklankę whisky w barze, otrzymasz ją bez dodatków. Oznacza to, że zostanie podana w temperaturze pokojowej, bez lodu, co jest doskonałym wyborem, jeśli chcesz naprawdę poczuć poszczególne nuty smakowe. 

Jeśli jednak wolisz schłodzony trunek, lepiej zamów szkocką whisky z kostkami lodu. Otrzymasz szklankę whisky z lodem, co pozwoli wydobyć aromat trunku w niższej temperaturze.

Inne warianty to whisky z wodą, która łagodzi ostry smak, oraz whisky z dodatkiem skórki cytryny lub pomarańczy, która nadaje jej cytrusowy posmak.

Warto również poznać samą whisky. Mamy tu na myśli butelkę, z której najchętniej pijesz. Istnieje wiele różnych typów whisky, ale jeśli to my mielibyśmy wybierać, zdecydowalibyśmy się na szkocką. Szkocka whisky może być produkowana wyłącznie w Szkocji — zamawiając szklaneczkę, najlepiej sięgnij po łagodną whisky single malt, taką jak te z naszej kolekcji The Glenlivet. Dowiedz się więcej o tym, jak pić whisky na swój sposób, i poznaj najlepsze whisky dla początkujących.

Oczywiście nie musisz pić whisky w czystej postaci. Jeśli whisky bez dodatków jest dla Ciebie zbyt mocna lub masz ochotę na drinka, spróbuj koktajlu na bazie whisky. Sięgnij na przykład po klasyczny Old Fashioned, w którym smak whisky podkreślają bitter i cukier. Zachęcamy także do skosztowania koktajli owocowych, takich jak Scotch Mule lub Pineapple Smash

Skoro już wiesz wszystko o szklankach, możesz śmiało zamówić sobie whisky. A skoro już tu jesteś, zapoznaj się z naszymi praktycznymi przewodnikami i dowiedz się więcej o świecie whisky. Dowiedz się, jak powstaje szkocka whisky i jak degustować whisky w domu.